Από τα 929,2 εκ. ευρώ που προορίζονταν μέσω ΕΣΠΑ για την διαχείριση των οικιακών αποβλήτων και κυρίως μέσω του επιχειρησιακού προγράμματος ΥΜΕΠΕΡΑΑ (Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη) 852,4 εκ. Ευρώ για την περίοδο 2014 – 2020, το συνολικό ποσό των εγκεκριμένων έργων – όχι των απορροφηθέντων - ανέρχεται σε 337,3 εκ ευρώ.
Ποια είναι όμως τα έργα που υλοποιήθηκαν ή πρόσφατα εγκρίθηκαν ;
Όπως μας αποκαλύπτει η κα. Cretu είναι σχεδόν όλα ΣΔΙΤ (Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα), στην ουσία χάρισμα τεράστιων ποσών σε ιδιώτες με ξένες συμπράξεις, χωρίς κανένα εργολαβικό ρίσκο, αφού ως γνωστό η συμφωνία προβλέπει και ελάχιστες εγγυημένες ποσότητες απορριμμάτων, με μεταβίβαση τεράστιων βαρών στους δημότες για την εξασφάλιση των κερδών των εργολάβων και βέβαια ακύρωση της εναλλακτικής διαχείρισης (ανακύκλωση, κομποστοποίηση κ.α) με κατασκευή εργοστασίων για παραγωγή δευτερογενών καύσιμων υλικών RDF και SRF με τεράστιες αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία των πολιτών.
Όπως μας πληροφορεί η κα. Cretu η σύμπραξη ολοκληρώθηκε στην Δυτ. Μακεδονία και προχωρά σε 'Ηπειρο, Ηλεία, Σέρρες και Πελοπόννησο με τους γνωστούς βέβαια πια «Εθνικούς Εργολάβους» και τα ξένα συμφέροντα.
Υλοποιείται στην πράξη όλος ο σχεδιασμός των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και ΝΔ και των προσκείμενων σε αυτές διοικήσεων των Περιφερειών, που προέβλεπε οχτώ (8) ΣΔΙΤ στην ελληνική επαρχία.
Θα περίμενε κάποιος να προχωρήσει η υλοποίηση της ήπιας διαχείρισης προς όφελος των πολιτών και του περιβάλλοντος και να δίδονταν τουλάχιστον τα μισά χρήματα των κονδυλίων αφού το Εθνικό Σχέδιο προβλέπει ότι μέχρι το 2020 πρέπει να ανακυκλώνεται το 50% των απορριμμάτων με την δημιουργία στους δήμους των αντίστοιχων υποδομών και την προμήθεια σχετικού εξοπλισμού.
Όμως για την σημερινή κυβέρνηση και τις τωρινές διοικήσεις των Περιφερειών, προέχει η υλοποίηση των μνημονιακών επιλογών και η εξασφάλιση των κερδών των ιδιωτών σε βάρος της υγείας των δημοτών – όπως έδειξαν τα πρόσφατα γεγονότα τόσο στη Φυλή όσο και σε Βόλο και Κέρκυρα - και της επιβάρυνσης του Περιβάλλοντος.
β) Η κατάσταση στην Αττική για μια ακόμη φορά, επισημαίνουμε ότι οδηγείται σε αδιέξοδο, αφού δεν έχει εγκριθεί κανένα σχετικό έργο, η δε Περιφέρεια ενώ έχει χρηματοδοτήσει διάφορα έργα σε δήμους, όπως διατείνεται ύψους πάνω από 1,5 δισ, όπως ασφαλτοστρώσεις κ.α., δεν έχει διαθέσει ούτε ένα ευρώ για το περιφερειακό της σχέδιο (ΠΕΣΔΑ) αυτό που η ίδια είχε κοστολογήσει 408 εκ. ευρώ και που στοιχειωδώς θα βοηθούσε στην κατεύθυνση της εναλλακτικής διαχείρισης.
Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε την επέκτασης του ΧΥΤΑ Φυλής με πανωσήκωμα!!! Δηλ. σκουπίδια πάνω σε σκουπίδια σε ήδη αποκατεστημένη περιοχή, μπορούμε να αντιληφθούμε το μέλλον της Δυτικής Αθήνας και Δυτικής Αττικής.
γ) Είναι γνωστό ότι ο μεγάλος όγκος των αποβλήτων, πάνω από 55 %, είναι τα βιομηχανικά τα οποία είναι και τα πιο επικίνδυνα. Η μέχρι τώρα διαχείριση τους ήταν η μεταφορά τους στο εξωτερικό ή κυρίως σε προσωρινή αποθήκευση τους που με συνεχείς παρατάσεις μετατρέπονταν σε χρόνια ανεξέλεγκτη και άκρως επικίνδυνη, με πιο προσφιλή την απόρριψη τους σε ρέματα , ποτάμια ή παράνομη ταφή.
Η Αττική βέβαια να κατέχει τα σκήπτρα, αφού σε αυτήν καταγράφεται το μεγαλύτερο μέρος της βιομηχανικής παραγωγής της χώρας. Από το ποσό λοιπόν ύψους 81,7 εκ ευρώ που έχουν διατεθεί για τα βιομηχανικά και επικίνδυνα απόβλητα, μόνο 2,5 εκ. ευρώ κατευθύνθηκαν σε συγκεκριμένα έργα και όχι σε πραγματοποιηθείσες δαπάνες.
Όπως διαφαίνεται, για το σύνολο της χώρας οι εξελίξεις στη διαχείριση των απορριμμάτων είναι άκρως αντιλαϊκές και επικίνδυνες, αφού κάποιοι λίγοι πλούσιοι θα γίνουν πλουσιότεροι κερδοσκοπώντας, σε βάρος της υγείας και της ανέχειας των πολλών, αλλά και του περιβάλλοντος.
Παρατίθενται το δελτίο τύπου του ευρωβουλευτή Νίκου Χουντή, η πλήρης ερώτηση και η απάντηση της κας. Cretu :
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
- Ιδιαίτερα ανήσυχη η Κομισιόν για την κατάσταση στη διαχείριση απορριμμάτων στην Αττική, αλλά και στις περιφέρειες Ιονίων Νήσων και Νοτίου Αιγαίου
- Απάντηση σε Νίκο Χουντή
Η Κομισιόν ανησυχεί ιδιαίτερα για την κατάσταση της διαχείρισης απορριμμάτων στην περιφέρεια Αττικής, «όπου δεν έχει εγκριθεί ούτε ένα έργο μέχρι στιγμής», όπως επίσης και για τις Περιφέρειες Ιονίων Νήσων και Νοτίου Αιγαίου.
Αυτό απαντά, μεταξύ άλλων, η Επίτροπος για την Περιφερειακή Πολιτική στην ΕΕ, κ. Κρέτσου, σε αίτημα του ευρωβουλευτή της Λαϊκής Ενότητας (ΛΑΕ), Νίκου Χουντή, να παρουσιάσει στοιχεία σχετικά με τα ποσά που είναι διαθέσιμα στις περιφέρειες για εκτέλεση έργων διαχείρισης αποβλήτων, όπως και το ποσοστό έγκρισης και απορρόφησης των σχετικών κονδυλίων.
Στην απάντησή της, η κ. Κρέτσου, επισημαίνει ότι, ενώ για την προγραμματική περίοδο 2014-2020 έχουν τεθεί στη διάθεση της Ελλάδας 929,2 εκ. ευρώ, για τη διαχείριση οικιακών αποβλήτων, από αυτά, σήμερα, στον 5ο χρόνο του 7ετούς προγράμματος, έχουν εγκριθεί (όχι απορροφηθεί) έργα μόλις 337,3 εκ. ευρώ, και σημειώνει ότι, «η Επιτροπή ανησυχεί ιδιαίτερα για την κατάσταση στην Αττική, όπου, μετά την πλήρη αναθεώρηση του περιφερειακού σχεδίου διαχείρισης αποβλήτων το 2015, δεν έχει εγκριθεί ούτε ένα έργο μέχρι στιγμής».
Καταλήγοντας στην απάντησή της, η Ευρωπαία Επίτροπος, «εκφράζει επίσης την ανησυχία της για την κατάσταση στις περιφέρειες Ιονίων Νήσων και Νοτίου Αιγαίου, όπου η προσέγγιση των επιμέρους συστημάτων διαχείρισης αποβλήτων για κάθε νησί χωριστά φαίνεται να προκαλεί σημαντικές καθυστερήσεις υλοποίησης και ανεπάρκειες».
Η πλήρης ερώτηση του Νίκου Χουντή και η απάντηση της κ. Κορίνας Κρέτσου, έχουν ως εξής:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-004118/2018
προς την Επιτροπή
Άρθρο 130 του Κανονισμού
Nikolaos Chountis (GUE/NGL)
Θέμα: Απορρόφηση κονδυλίων για δράσεις ορθής διαχείρισης των απορριμμάτων στην Ελλάδα
Είναι γνωστό το πρόβλημα διαχείρισης των απορριμμάτων στην ελληνική επικράτεια, το οποίο μάλιστα, υπό ορισμένες συνθήκες, αποβαίνει ιδιαίτερα επικίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.
Για την αποφυγή τέτοιων καταστάσεων, και προκειμένου να στηριχθούν τα κράτη μέλη, η Επιτροπή, στο πλαίσιο της οδηγίας 2008/98/EK (Ανάπτυξη Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων), η οποία προβλέπει τις κατευθύνσεις ορθής διαχείρισης των απορριμμάτων, που επιβάλλουν πρόληψη, επιλεκτική συλλογή, ανακύκλωση, μηχανική/βιολογική επεξεργασία και υγειονομική ταφή, προέβη στην αξιολόγηση των Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων που κατέθεσαν οι Περιφερειακές Αρχές της Ελλάδας, μέχρι τις 31.12.2016.
Δεδομένων των ανωτέρω και των δράσεων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και του Ταμείου Συνοχής για την προγραμματική περίοδο 2014-2020 καθώς και σε σχέση με τις δράσεις του, ερωτάται η Επιτροπή:
Μπορεί να παρουσιάσει στοιχεία σχετικά με τα ποσά που έχουν διατεθεί από τα ανωτέρω Ταμεία, ανά Περιφέρεια, για τη διαχείριση των απορριμμάτων, τα έργα που έχουν εγκριθεί και τα κονδύλια που έχουν απορροφηθεί;
Μπορεί να εκτιμήσει τα αίτια της μειωμένης απορροφητικότητας, όπου αυτή παρουσιάζεται;
Απάντηση της κ. Creţuεξ ονόματος της Επιτροπής(2.10.2018)
Κατά την περίοδο 2014-2020, έχουν διατεθεί στην Ελλάδα 929,2 εκατ. EUR από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής για τη διαχείριση των οικιακών αποβλήτων[1]. Από το ποσό αυτό, προβλέπονται 852,4 εκατ. EUR μέσω του θεματικού επιχειρησιακού προγράμματος «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη». Δεν υπάρχουν συνολικά περιφερειοποιημένα στοιχεία για τα εγκεκριμένα έργα και τα διαθέσιμα κονδύλια που έχουν απορροφηθεί, δεδομένου ότι το ποσό αυτό δεν κατανέμεται στις επιμέρους περιφέρειες. Το συνολικό ποσό των εγκεκριμένων έργων ανέρχεται επί του παρόντος σε 337,3 εκατ. EUR. Εξάλλου, ποσό ύψους 81,7 εκατ. EUR έχει διατεθεί για τη διαχείριση των βιομηχανικών και των επικίνδυνων αποβλήτων, με 2,5 εκατ. EUR σε εγκεκριμένα έργα αλλά όχι πραγματοποιηθείσες δαπάνες.
Σε ορισμένες περιφέρειες, γίνεται έγκριση και υλοποίηση έργων. Για παράδειγμα, το έργο διαχείρισης αποβλήτων της Δυτικής Μακεδονίας στην Κοζάνη (σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα) υλοποιήθηκε σε λιγότερο από ένα έτος και λειτουργεί με μεγάλη επιτυχία. Πρόσφατα εγκρίθηκαν παρόμοιες συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στη διαχείριση αποβλήτων για τις περιοχές της Ηπείρου, της Ηλείας και των Σερρών· επίσης, μια πέμπτη σύμπραξη, για την Πελοπόννησο, είναι κοντά στην υπογραφή. Από την άλλη πλευρά, η Επιτροπή ανησυχεί ιδιαίτερα για την κατάσταση στην Αττική, όπου, μετά την πλήρη αναθεώρηση του περιφερειακού σχεδίου διαχείρισης αποβλήτων το 2015, δεν έχει εγκριθεί ούτε ένα έργο μέχρι στιγμής, λόγω της χρονοβόρας διαδικασίας έγκρισης για περιβαλλοντικές άδειες. Η Επιτροπή εκφράζει επίσης την ανησυχία της για την κατάσταση στις περιφέρειες Ιονίων Νήσων και Νοτίου Αιγαίου, όπου η προσέγγιση των επιμέρους συστημάτων διαχείρισης αποβλήτων για κάθε νησί χωριστά φαίνεται να προκαλεί σημαντικές καθυστερήσεις υλοποίησης και ανεπάρκειες.
Το Γραφείο Τύπου 09.10.2018
